27 Şubat Vergi Makaleleri

KDV İade Alacaklarında Zamanaşımı Süreleri Nedir?

Mevzuatta bir hakkın kullanılabilmesi için zamanaşımı sürelerinin bilinmesi ve takip edilmesi özel önem arz etmektedir. KDV iade alacakları özelinde zamanaşımı süreleri aşıldığında mükellef için hak düşüren ve bir alacaktan mahrum bırakan ciddi mali sonuçlarla karşılaşılmaktadır. Mükellefler bu yüzden KDV iade alacaklarında zamanaşımı sürelerini ve dikkat edilmesi gereken özel hususları merak etmektedir.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre KDV de iadeler tam istisnadan, indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden, tevkifat uygulamalarından, uluslararası anlaşmalardan ve fazla ve yersiz ödenen vergilerden kaynaklanabilmektedir. Devreden KDV tutarlarının devletten iade olarak alınabilmesi için KDV Kanunu ve ikincil mevzuatta yapılan düzenlemelere göre belirlenmiş işlemlerin süresinde ve eksiksiz bir şekilde tamamlanması gerekmektedir.

7104 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesinin birinci fıkrasına “indirilemeyen Katma Değer Vergisi,” ibaresinden sonra gelmek üzere “işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla” ibaresi eklenmiş ve bu hüküm 01.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Yapılan bu düzenleme ile tam istisnadan kaynaklanan KDV iade alacakları istisna işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yıl başından itibaren iki yıl içinde iade talep dilekçesi verilmek suretiyle talep edilmez ise zamanaşımına uğrayacaktır. Resmi Gazete’de 15.02.2019 tarihinde yayımlanan 23 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair tebliğ ile indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden ve tevkifat uygulamalarından kaynaklanan iade talep süreleri ile YMM KDV İade Tasdik raporlarının ibraz süreleri düzenlenmiştir.

Yazımızda KDV iade talep sürelerinin yasal dayanakları ile KDV iade başvuru sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar ortaya konulacaktır.

Tam İstisnadan Kaynaklanan KDV İade Taleplerinde Süre

Mal ve hizmet ihracat istisnası, araçlar, petrol aramaları ve teşvik belgeli yatırımlarda istisna, taşımacılık istisnası, diplomatik istisnalar ve engellilere tanınan istisna Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32’inci maddesi uyarınca tam istisna olarak değerlendirilmektedir. 7104 sayılı Kanun’un 10’uncu madesiyle Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesinin birinci fıkrasına “indirilemeyen Katma Değer Vergisi,” ibaresinden sonra gelmek üzere “işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla” ibaresi eklenmiş ve bu hüküm 01.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

Buna göre, 01.01.2019 tarihinden sonra gerçekleşen işlemler için, tam istisnadan kaynaklanan KDV iade alacakları istisna işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yıl başından itibaren iki yıl içinde iade talep dilekçesi verilmek suretiyle talep edilmez ise zamanaşımına uğrayacaktır.

23 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair tebliğin 10’uncu maddesi ile KDV Genel Uygulama Tebliğinin III/C-3. bölümü aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.

“3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde, Kanunun 11, 13, 14, 15 inci maddeleri ile (17/4-s) maddesi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’nin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirilebileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen KDV’nin, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı; Hazine ve Maliye Bakanlığının KDV iadesini, hak sahiplerinin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli daireler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin (% 51)’i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmelerden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsup suretiyle sınırlayabileceği hükme bağlanmıştır.

Buna göre, iade talebinde bulunacak mükelleflerin istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde istisnaya ilişkin yüklenilen KDV sütununu doldurmaları ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. Bu sürelere uygun olarak YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir.”

Yapılan düzenleme ile Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11, 13, 14, 15 inci maddeleri ile (17/4-s) maddesi uyarınca gerçekleştirilen istisna işlemlerden kaynaklanan KDV iade talep süresi istisna işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yıl başından itibaren iki yıl olarak belirlenmiştir. Tam istisna kaynaklı iade taleplerinin tamamı YMM KDV İadesi Tasdik Raporu ile talep edilebilmektedir ve yapılan değişiklikle YMM Raporunun, istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunlu hale getirilmiştir.

Örneklerle İzah

Örnek 1: (T) Makine A.Ş., 2019/Şubat döneminde YTB sahibi firmaya sattığı makinelerle ilgili olarak KDV beyannamesinde “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 308 kodlu satırda istisnayı ve bu teslimle ilgili yüklenimini beyan etmiştir.

İade talebi için bu beyan tek başına yeterli değildir. Mükellefin iade talebinin geçerlik kazanması için en geç 31/12/2021 tarihine kadar standart iade talep dilekçesi ve istisnaya ilişkin diğer belgelerin ibrazı zorunludur.

Örnek 2: (Z) Ltd. Şti., 15 Ocak 2019 tarihinde gümrük çıkış beyannamesi kapanan bir ihracat işlemini Ocak/2019 KDV beyannamesinin “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 301 kodlu satırda beyan etmiş, ancak yüklenilen KDV bölümünü boş bırakarak ihracata ilişkin yüklendiği KDV’yi indirim yoluyla gidermeyi tercih etmiştir.

(Z) Ltd. Şti.’nin bu ihracat işlemine ilişkin iade talep edebilmesi için en geç 31/12/2021 tarihine kadar Ocak/2019 KDV beyannamesinde düzeltme yaparak yüklenilen KDV’yi beyan etmesi ve aynı süre içerisinde standart iade talep dilekçesiyle Tebliğin (II/A-1.1.4.) bölümünde sayılan belgeleri ibraz etmesi gerekmektedir.

 

Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere İlişkin KDV İade Taleplerinde Süre

15.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 23 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair tebliğ ile kısmi tevkifat uygulanan işlemlerden kaynaklanan iade talep süreleri ile YMM KDV İade Tasdik Raporlarının ibraz süreleri aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

“Mükelleflerin, 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi kapsamındaki kısmi tevkifat uygulanan işlemlerine ilişkin iade taleplerini, tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılını sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir. İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle ve/veya standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgeler ibraz edilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir. Ancak, Tebliğin ilgili bölümlerinde aranan belgeler süresinde ibraz edilmekle birlikte, bu belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde, eksikliklerin bu süreden sonra tamamlanabilmesi mümkündür.”

Yapılan düzenleme ile kısmi tevkifat uygulanan işlemlerden kaynaklanan KDV iade talep süresi tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen yıl başından itibaren 2 yıl olarak belirlenmiştir. Mükelleflerin bu süre içerisinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir. YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılını sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunlu hale getirilmiştir.

İndirimli Orana Tabi Teslim ve Hizmetlerden Doğan KDV İade Taleplerinde Süre

15.02.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 23 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair tebliğ ile indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden kaynaklanan iade talep süreleri ile YMM KDV İade Tasdik raporlarının ibraz süreleri aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

“3065 sayılı Kanunun (29/2) nci maddesine göre, Cumhurbaşkanı tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup indirim yoluyla giderilemeyen ve tutarı Cumhurbaşkanınca tespit edilecek sınırı aşan verginin iadesinin en geç izleyen yıl talep edilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede mükelleflerin, indirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan iade taleplerini, en geç indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin beyannamelerin (yılın sonuna kadar verilen Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin verilen düzeltme beyannameleri dahil) herhangi birinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonuna kadar standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. Bu sürelere uygun olarak YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur.

Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir. İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle ve/veya standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgeler ibraz edilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir. Ancak, Tebliğin ilgili bölümlerinde aranan belgeler süresinde ibraz edilmekle birlikte, bu belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde, eksikliklerin bu süreden sonra tamamlanabilmesi mümkündür.

Örneklerle İzah

Örnek 1: (A) Tekstil A.Ş., 2019 yılında yaptığı indirimli orana tabi teslimlerinden doğan KDV iadesini 2020/Mayıs beyannamesinin “Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” tablosundan 439 kodlu satırı seçerek beyan etmiştir. Mükellef 15/11/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve belgeleri ibraz etmiş ancak bu iade talebine ilişkin yüklenilen KDV listesini vermemiştir. Mükellef, yüklenilen KDV listesini 15/7/2021 tarihinde sisteme girmiştir.

Buna göre, : (A) Tekstil A.Ş. KDV iade talebini süresinde beyan etmekle birlikte, yüklenilen KDV listesini süresinde (31/12/2020 tarihine kadar) sisteme girmediğinden mükellefin iade talebi reddedilecektir.

Örnek 2: (B) A.Ş. 2019 yılında teslim ettiği indirimli orana tabi teslimlerle ilgili olarak vermiş olduğu 2020/Eylül beyannamesine ilişkin 439 kodlu satırda 500 bin TL “İadeye Konu Olan KDV” beyan etmiştir. (B) A.Ş. 27/12/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve diğer belgeleri ibraz ederek artırımlı teminat vermek suretiyle iade talebinde bulunmuştur.

Buna göre, (B) A.Ş., 2019 yılındaki indirimli orana tabi işlemlerinden kaynaklanan KDV iadesini süresi içinde usulüne uygun olarak talep ettiğinden, iade talebi vergi dairesi tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.

Yapılan düzenlemeye göre, mükellefler iade taleplerini, en geç indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin beyannamelerin herhangi birinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonuna kadar standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. Ayrıca, YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonundan itibaren altı ay içinde ibraz zorunluluğu getirilmiştir.

Sonuç

7104 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesiyle yapılan değişiklik sonucunda 01.01.2019 tarihinden sonra gerçekleşen işlemler için, tam istisnadan kaynaklanan KDV iade alacakları istisna işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yıl başından itibaren iki yıl içinde iade talep dilekçesi verilmek suretiyle talep edilmez ise zamanaşımına uğrayacaktır. Bu nedenle 01.01.2019 tarihinden sonra gerçekleşen işlemler için mükelleflerin iade taleplerini belirlenen süre içerisinde gerçekleştirmeleri ve mükelleflerin vergi incelemesi ile karşı karşıya kalmamaları için Yeminli Mali Müşavirlerin KDV iade tasdik raporlarını süresinde vergi dairesine ibraz etmeleri önem arz etmektedir. Yapılan bu düzenlemedeki hak düşürücü süre uygulaması kısmi tevkifat uygulanan işlemlerden kaynaklanan KDV iade taleplerinde de benimsenmiş fakat indirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden kaynaklanan iade talep sürelerinde hak düşürücü süre özel olarak bir yıl olarak belirlenmiştir.

Tags: