Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlerde KDV İadesi Nasıl Alınır?

Katma Değer Vergisi (KDV) ve KDV iade alacağı, Türkiye’de en çok konuşulan ve merak edilen konuların başında gelmektedir. Mükellefler ve şirket sahipleri Katma Değer Vergisinde (KDV) kısmi tevkifat (kesinti) uygulanan işlemlerde KDV iade alacağının nasıl olacağını merak etmektedir. Bu makalemizde KDV iade alacağı konusunda merak edilen bu hususu detaylı bir şekilde izah edeceğiz.

Katma Değer Vergisinde (KDV) Tevkifat

3065 sayılı Kanunun (9/1) inci maddesinde mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı’na vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisi verilmiştir. Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlar olup verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir. KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir.

Katma Değer Vergisinde (KDV) tevkifat uygulaması tam tevkifat ve kısmi tevkifat olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. “Tam tevkifat” işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının işleme muhatap olan alıcılar tarafından beyan edilip ödenmesi; “kısmi tevkifat” ise hesaplanan verginin Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmının, işleme muhatap olan alıcılar tarafından, diğer kısmının ise işlemi (teslim veya hizmeti) yapan tarafından beyan edilip ödenmesidir. Takip eden bölümde kısmi tevkifat işlemlerinin neler olduğu, KDV iade alacağının nasıl tahsil edileceği ve aranılan belgeler detaylandıracağız.

Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler

  • Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt- Proje Hizmetleri (9/1)
  • Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler (9/1)
  • Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri (9/1)
  • Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri (9/1)
  • İşgücü Temin Hizmetleri (9/1)
  • Yapı Denetim Hizmetleri (9/1)
  • Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri
  • Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme Hizmetleri
  • Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri
  • Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri
  • Taşımacılık Hizmetleri
  • Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri
  • Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Yaptırılan Sağlık Tesislerine İlişkin İşletme Döneminde Sunulan Hizmetler
  • Ticari Reklam Hizmetleri

 

Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler

  • Külçe Metal Teslimleri
  • Bakır, Çinko, Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi
  • Hurda ve Atık Teslimi
  • Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt, Cam Hurda ve Atıkları ile Konfeksiyon Kırpıntılarından Elde Edilen Hammadde Teslimi
  • Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimleri
  • Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi
  • KDV mükellefleri tarafından Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğüne yapılan ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün teslimlerde (su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji kullanımları hariç), söz konusu kurum tarafından KDV tevkifatı uygulanır.

Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesinin Ön Şartları

Tevkifat uygulamasından doğan KDV alacaklarının mükellefe iade edilebilmesi için, satıcının tevkifat uygulanmayan KDV tutarını 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan etmiş olması, alıcının da yaptığı tevkifatla ilgili 2 No.lu KDV Beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.

İade taleplerinin yerine getirilmesinde, alıcı tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV’nin ödenmiş olması şarttır. Genel bütçe kapsamındaki idarelere yapılan işlemlerde ise hakedişin harcama yetkilisince onaylanmış olması gerekir. Bunlara yapılan işlemlerde, ayrıca beyan ve ödeme aranmaz. İade olarak talep edilen tutar, işlemin bünyesine giren KDV değil, tevkif edilen KDV esas alınarak belirlenir. İadesi istenilen KDV, hiçbir surette tevkifata tabi tutulan KDV’den fazla olamaz.

 

Mahsuben İade Talepleri

Mükellefler, iade alacaklarının Tebliğin (IV/A 2.1.1.) bölümünde belirtilen borçlara mahsubunu talep edebilirler. 1 No.lu KDV Beyannamesinde gösterilen ve mahsuben iade şartlarını taşıyan KDV iade alacağı, aynı döneme ilişkin 2 No.lu KDV Beyannamesine göre tahakkuk eden KDV borcuna mahsup edilebilir.

Tebliğin (I/C-2.1.3.) bölümü kapsamında kısmi tevkifat uygulanan;

  • Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,
  • Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri,
  • Her türlü yemek servisi ve organizasyon hizmetleri,
  • Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler,
  • Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri ile fason ayakkabı ve çanta dikim işleri ve fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri,
  • Yapı denetim hizmeti,
  • Taşımacılık hizmetleri, Her türlü baskı ve basım hizmeti,
  • Ticari reklam hizmetleri,
  • İşgücü temin hizmeti,
  • Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmeti,

ile ilgili 5.000 TL’yi aşmayan mahsup talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın, 5.000 TL ve üzerindeki mahsup talepleri vergi inceleme raporu ile yerine getirilir.

Tebliğin (I/C-2.1.3.) bölümü kapsamında tevkifat uygulanan;

  • Yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri,
  • Spor kulüplerinin yayın, isim hakkı ve reklâm gelirlerine konu işlemleri,
  • Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü kapsamındaki hizmetler,

ile ilgili 5.000 TL’yi aşmayan mahsup talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranılmaksızın, 5.000 TL ve üzerindeki mahsup talepleri vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre yerine getirilir. İadenin YMM raporu ile talep edilmesi ve bu iadenin 5.000 TL’yi aşan kısmı için teminat verilmesi halinde mükellefin iade talebi yerine getirilir ve teminat, YMM raporu sonucuna göre çözülür.

Tebliğin (I/C-2.1.3.) bölümü kapsamında tevkifat uygulanan;

  • Külçe metal teslimleri,
  • Bakır, çinko, alüminyum ve kurşun ürünlerinin teslimi,
  • Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıkları ile konfeksiyon kırpıntılarının teslimi,
  • Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam hurda ve atıkları ile konfeksiyon kırpıntılarından elde edilen hammadde teslimi,
  • Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimi,
  • Ağaç ve orman ürünleri teslimi,
  • Tebliğin (I/C-2.1.3.3.7.) bölümü kapsamındaki teslimler,

ile ilgili mahsup talepleri miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.

Nakden İade Talepleri

Mükellefin talebi halinde,  iade alacaklarının aşağıda her bir işlem türüne ilişkin olarak yapılan belirlemeler dahilinde nakden iadesi mümkündür.

Tebliğin (I/C-2.1.3.) bölümü kapsamında kısmi tevkifat uygulanan;

  • Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri,
  • Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri,
  • Her türlü yemek servisi ve organizasyon hizmetleri,
  • Etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetler,
  • Fason olarak yaptırılan tekstil ve konfeksiyon işleri ile fason ayakkabı ve çanta dikim işleri ve fason işlerle ilgili aracılık hizmetleri,
  • Yapı denetim hizmeti,
  • Taşımacılık hizmetleri,
  • Her türlü baskı ve basım hizmeti,
  • Ticari reklam hizmetleri,
  • İşgücü temin hizmeti,
  • Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/götürme hizmeti,

ile ilgili nakden iade talepleri münhasıran teminat ve/veya vergi inceleme raporu ile yerine getirilir.

İade talebinin tamamı kadar teminat verilmesi halinde teminat, münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür.

Tebliğin (I/C-2.1.3.) bölümü kapsamında tevkifat uygulanan;

  • Yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri,
  • Spor kulüplerinin yayın, isim hakkı ve reklâm gelirlerine konu işlemleri,
  • Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü kapsamındaki hizmetler,
  • Külçe metal teslimi,
  • Bakır, çinko, alüminyum ve kurşun ürünlerinin teslimi,
  • Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıkları ile konfeksiyon kırpıntılarının teslimi,
  • Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam hurda ve atıkları ile konfeksiyon kırpıntılarından elde edilen hammadde teslimi,
  • Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri teslimi,
  • Ağaç ve orman ürünleri teslimi,
  • Tebliğin (I/C-2.1.3.3.7.) bölümü kapsamındaki teslimler,

ile ilgili 5.000TL’yi aşmayan nakden iade talepleri teminat, vergi inceleme raporu ve YMM raporu aranılmadan, 5.000TL ve üzerindeki nakden iade talepleri vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile yerine getirilir. 5.000 TL’yi aşan kısım için teminat verilmesi halinde teminat, vergi inceleme raporu sonucuna göre veya YMM raporu ile çözülür.

Aranılan Belgeler

  • Standart iade talep dilekçesi
  • İnternet vergi dairesi aracılığı ile gönderilen listelere ait internet vergi dairesi liste alındısı,
  • Tevkifatlı işlemlerin gerçekleştiği döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
  • Tevkifat uygulanan işleme ilişkin satış faturalarının dökümünü gösteren liste

 

İade talebinde bulunulabilmesi için iade tutarının yer aldığı, ilgili dönem KDV beyannamesi ve eki “Kısmi Tevkifat Uygulaması Kapsamındaki İşlemlere Ait Bildirim”in verilmiş olması zorunludur. İade taleplerinde standart iade talep dilekçesinin yanı sıra iade hakkı doğuran işlem itibarıyla yukarıda belirtilen belgelerin ibrazı şarttır. Tevkifata tabi işlemlere ait satış faturası listesi ve indirilecek KDV listesi Gelir İdaresi Başkanlığınca öngörülen şekil ve içeriğe uygun olarak internet vergi dairesi aracılığıyla gönderilir. İnternet vergi dairesi aracılığı ile gönderilen listeler ayrıca kâğıt ortamında vergi dairesine ibraz edilmez. İade talepleri, yukarıda belirtilen belgeler tamamlanmadıkça hüküm ifade etmez.