Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler İle Yeminli Mali Müşavirlerin Tam Tasdik Hizmetlerinde Mesleki Sorumluluklarına Yönelik Genel Yazı

Kategori: Sirküler
Konu  : Meslek Mensuplarının Sorumlulukları
Tarih  : 03.08.2022

T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mesleki sorumlulukla alakalı bazı keyfi uygulamaları engellemek ve sorumluluk alanını netleştirmek amacıyla yönetmelik yayınlamıştır.

 

Buna göre;   Vergi   Müfettişlerince   yürütülmekte   olan   vergi   incelemeleri   sırasında   3568   sayılı Serbest   Muhasebeci   Mali   Müşavirlik   ve   Yeminli   Mali   Müşavirlik   Kanunu   ve   ilgili   diğer   mevzuat çerçevesinde,   meslek   mensuplarının   mesleki   sorumluluklarına   ilişkin   olarak   sorumluluk   raporu düzenlenmesinde uyulacak usul ve esasları düzenlemeye ve uygulama birliği sağlamaya yönelik olarak hazırlanan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Hakkında  Vergi Müfettişleri Tarafından Sorumluluk Raporu Düzenlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge Bakanlık Makamının 20/2/2015 tarih ve 217 sayılı Olurları ile yürürlüğe konulmuş olup söz konusu Yönerge halen yürürlüktedir.

Başkanlığımıza intikal eden olaylardan bahse konu Yönergeye ve meslek mensuplarının mesleki sorumluluklarına yönelik sorumluluk raporu düzenlenmesinde uyulacak usul ve esaslara ilişkin aşağıdaki açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

1) Yönergenin mali sorumluluğa ilişkin düzenleme yapan 6.ncı maddesinin birinci fıkrasında;

“Vergi Müfettişleri, yaptıkları vergi incelemeleri sırasında, ilgili mevzuat hükümlerine göre vergi beyannamesini imzalayan   Serbest   Muhasebeci   Mali   Müşavirler   veya   tasdik   raporunu   düzenleyen   Yeminli   Mali Müşavirlerin, imzaladıkları beyannamelerde veya düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin Kanun’un 12.nci maddesinde yer alan tasdikten kaynaklanan sorumluluk hükümleri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 227.nci maddesi de dikkate alınarak, defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmaması durumunda, incelemede tespit edilen hususlar ile meslek mensubunun davranışı arasındaki illiyet bağını delilleri ile birlikte açık bir şekilde belirler.” hükmüne yer verilmiştir.

Bu kapsamda;

a) Vergi beyannamelerini   ilgili   mevzuat   hükümlerine   göre   imzalayan   Serbest   Muhasebeci   Mali Müşavirlerin, imzaladıkları   beyannamelerde   yer   alan   bilgilerin   defter   kayıtlarına   ve   bu   kayıtların dayanağını   teşkil   eden   belgelere   uygun   olmaması   halinde   mali   sorumlulukları   doğacaktır.   Serbest Muhasebeci   Mali   Müşavir   tarafından   tutulan   defter   kayıtları   ve   verilen   beyannameler   ile   bunların dayanağını   oluşturan   belgeler   arasındaki   uyumsuzluğun   tek   başına   vergi   kaybına   neden   olmadığı durumlarda mali sorumluluk söz konusu olmaz.

b) İlgili mevzuat   hükümlerine   uygun   bir   şekilde   tasdik   raporunu   düzenleyen   Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte   müştereken   ve   müteselsilen   sorumlu      Yeminli   Mali   Müşavirler   yaptıkları   tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtirler.

c) Meslek mensuplarının sorumluluğu, mükellefler tarafından kendilerine sunulan veya sunulması gereken belgelerle sınırlıdır.


2) Yönergenin 9.uncu maddesinin birinci fıkrasında;

“Vergi Müfettişleri, cezai sorumluluk, disiplin sorumluluğu veya mali sorumluluk gerektiren hususlarda, meslek mensubunun yazılı savunmasını ister. Savunma isteme yazısının tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde savunma yapılmaması durumunda ilgili meslek mensubu savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.”  hükmü   bulunmaktadır.   Bu   doğrultuda, Vergi Müfettişlerince meslek mensubuna gönderilecek savunma veya açıklama isteme yazılarının;

a) Sorumluluğa konu fiil ve hâllere ilişkin olarak, meslek mensubu hakkında ileri sürülen iddialar ve bu iddiaların dayanakları, kendisine   sorumluluk   doğurabilecek   bilgi   ve   bulguların   somut   verileriyle açıklanması,

b) Sorumluluk doğuran fiillerin hukuki dayanaklarının bildirilmesi,

c) Sorumluluk doğuran fiil ve hallerin aydınlatılmasına yönelik sorular sorulması,

ç) Meslek   mensuplarının   beyanları   ile   eldeki   bilgi   ve   belgeler   çeliştiği   takdirde, bu   çelişkinin giderilmesinin istenilmesi,

d) Rapor Değerlendirme Komisyonunda dinlenme talebinde bulunabileceğinin belirtilmesi,

e) Bunların dışında vermek istediği bilgi, belge veya yapacağı açıklama olup olmadığı hususları da dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir.

3)   Yönergenin 10.uncu   maddesinin   altıncı   fıkrasında;

“Vergi Müfettişleri, vergi   inceleme raporlarında   yer   alan   sorumlulukla   ilgili   illiyet   bağı   kurdukları   hususlara   ve   mali   sorumluluk kapsamında müştereken ve müteselsilen sorumlu tutuldukları vergi, ceza tutarlarına Görüş ve Öneri Raporlarında yer verirler.” hükmü bulunmaktadır.

Bu   kapsamda, Vergi   Müfettişlerince   düzenlenecek   Görüş   ve   Öneri   Raporlarında, meslek mensuplarının   sorumluluk   doğuran icrai   ya   da   ihmali   fiilinin ne olduğu, bu   fiilin   mevzuatın hangi hükmünü ihlal ettiği ve fiilin icrası neticesinde ortaya çıkan sonucun ne olduğu açıkça belirtilir. Ayrıca, düzenlenen   sorumluluk   raporlarında, tespit   edilen   fiil   ile   bu   fiil   neticesinde   ortaya   çıkan   vergi   ziyaı arasında   kurulan   illiyet   bağına, ilgili   meslek   mensubunun   bilgisine   de   başvurmak   suretiyle,  somut delillerle birlikte açık bir biçimde yer verilmesi gerekmektedir. Somut vakalar delilleri ile birlikte ortaya konulmadan, genel ibareler kullanılmak suretiyle rapor tanzim edilmez.

4)   Yönergenin 10.uncu   maddesinin   beşinci   fıkrasında;

” Vergi   Müfettişleri, Görüş   ve   Öneri Raporlarında ceza önerisi getirmez. Raporlarda, neden sonuç ilişkisi kurulmak suretiyle mevzuata aykırılık   açıkça   ortaya   konulur.” hükmü bulunmaktadır.  

Bu   hususta   Vergi   Müfettişlerince, meslek mensubunun   disiplin   sorumluluklarının   tespit   edildiği   Görüş   ve   Öneri Raporlarında   ceza   önerisi getirilmeyecektir. Meslek mensuplarının disiplin sorumluluğu doğuran fiilleri ile bu fiiller sebebiyle ihlal edilen 3568 sayılı Kanunun ve Disiplin Yönetmeliğinin ilgili hükümlerinin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde, neden sonuç ilişkisi gözetilerek raporda ortaya konulması ile yetinilecek olup ceza önerisi yönünde herhangi bir görüş belirtilmeyecektir.

5)   Vergi   Müfettişlerinin   yaptıkları   incelemeler   sırasında   meslek   mensuplarının   disiplin sorumluluğuna   yönelik   rapor   düzenlemiş   olmaları, aynı   meslek   mensubu   hakkında   mutlaka   mali sorumluluk yönünden de rapor düzenlenmesini gerektirmemektedir. Bu kapsamda, sorumluluk gerektiren her bir fiil ve işlem, ilgili mevzuat çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilerek, neden sonuç ilişkisi de ortaya konulmak suretiyle sadece tespit edilen sorumluluk türü yönünden rapor düzenlenmesi gerekmektedir.


6) Rapor Değerlendirme Komisyonları, Yönergenin 9.uncu maddesinin beşinci fıkrası gereğince, gerekli gördüğü durumlarda ya da talebi halinde meslek mensubunu dinleyebilecektir.