KDV İade Alacağında Yüklenilen KDV Listelerine Neler Yazılır?
- MHRPartner
- KDV, KDV İade, Vergi, yüklenilen KDV listesi
- 0 Yorumlar
KDV iade alacağını zamanında tahsil etme nakit akışı yönetiminin öncelikli olduğu bugünlerde işletmeler için büyük önem arz etmektedir. KDV iade alacağının hızlı bir şekilde alınabilmesi için Yeminli Mali Müşavirler (YMM) tarafından yazılan raporlarda birçok detaya dikkat edilmesi gerekmektedir. Bunlardan biri de yüklenilen KDV listelerinin hazırlanmasıdır.
Yüklenilen KDV Listesi Nedir ve Nasıl Hazırlanır?
Katma Değer Vergisi (KDV) iade işlemleri, verilmesi gereken listelerin elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilmesi ve Başkanlıkça listelerdeki verilerin analizi sonucunda oluşturulan katma değer vergisi iadesi tasdik raporuna göre yerine getirilmektedir. İadesi talep edilen vergi, yüklenilen KDV listesinde, belge bazında iade kapsamında işlemin bünyesine giren KDV’yi içerecek şekilde listelenmektedir. Yüklenilen KDV listesinin oluşturulmasında gerek içerik, gerekse şekil olarak uyulması gereken kurallar bulunmaktadır. Yüklenilen KDV listesi sistem tarafından sorgulanmaktadır. Bu nedenle yüklenilen KDV listesinin gerçeğe uygun ve belirlenmiş kurallar çerçevesinde oluşturulması hem iade talep eden mükellefin hem de vergi dairesinin işini kolaylaştıracak, daha kısa sürede, doğru KDV iadesi yapılmış̧ olacaktır. Genel olarak yükleni̇len KDV lı̇stesi̇, iade hakkı doğuran işlemin doğrudan girdisini oluşturan mal ve hizmetler, işlemin gerçekleştiğii dönem genel imal ve genel idare giderlerinden verilecek pay, ATİK’ e (Amortismana Tabi İkitisadi Kıymetlere) ilişkin verilecek paydan oluşur. Bu yazımızda yükleni̇len KDV lı̇steleri hazırlanırken dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar izah edilecektir.
Bünyeye Giren KDV
a) Yüklenilen KDV listesindeki belgeler o dönemde iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren harcamalardan oluşmalıdır.
Örnek 1: Yapılmakta olan inşaatlar ile ilgili harcamalar, gerek indirimli oranda, gerekse istisna kapsamında teslimden kaynaklanan iade talebinde, yüklenilen KDV listesine alınarak KDV iadesine konu edilemez.
Örnek 2: Uluslararası taşımacılıktan kaynaklanan iade taleplerinde araç alımına ait KDV’nin, aracın fiilen kullanıldığı dönemde KDV iadesine konu edilmesi gerekmektedir. Araç 2020 yılı Ocak ayında alınmış ancak yurt dışına ilk kez 2020 yılı Mart ayında çıkmış ise Mart ayı ile ilgili yüklenilen KDV listesinde – iade üst sınırı aşılmamak kaydıyla – araca ait ATİK KDV yer alabilir.
b) Yüklenilen KDV listesinde bulunan ATİK KDV’nin, iade hakkı doğuran işlem ile ilgili olması gerekir. ATİK KDV koşulsuz olarak iade hesabına alınmamaktadır. Amortismana tabi iktisadi kıymetin ak tifte yer alması veya alış faturasındaki KDV’nin indirime konu edilmesi, KDV iade hesabına dâhil edilmesini gerektirmez. Örneğin indirimli orandan kaynaklanan KDV iade talebinde, indirimli oranda teslim ile ilgisi bulunmayan ve aktifte yer alan gayrimenkule ait KDV, yüklenilen KDV listesine alınma yacak ve iade hesabına dâhil edilmeyecektir.
c) İade talep edilen dönemde iade hakkı doğuran işlem dışında teslim olması durumunda bu döneme ait indirilecek KDV den genel oranda teslime pay verilmelidir. İndirimli oranda teslim ile genel oranda teslim veya istisna kapsamında işlem yapılması durumunda, bu döneme ait indirimlerden genel oranda teslime, istisna kapsamında satışa ve dönem sonu stokuna pay verilerek yüklenilen KDV listesi oluşturulmalıdır.
Örneğin indirimli oranda konut tesliminden dolayı iade talebinde bulunan mükellefin yüklenilen KDV listesini oluştururken genel oranda – işyeri veya 150 m2 üstü konut teslimine ait – yüklenilen KDV’nin iadeye konu edilmemesi gerekir. KDV’li girdilere ait faturalar listeye alınırken, genel oranda teslime isabet eden KDV, bünyeye giren KDV tutarına dâhil edilmeyecektir. Genel gidere ait belgelerin yüklenilen KDV listesine alınmasında da iade kapsamındaki işlem bedeline isabet eden tutar bünyeye giren KDV olarak alınmalıdır. Örneğin ihracat istisnasından dolayı iade talebi bulunan imalatçı bir mükellefin, iade talep edilen dönemde yurt içi tesliminin de bulunması halinde elektrik giderine ait KDV’den hâsılat içindeki oranına göre bünyeye giren KDV hesaplanacaktır.
İndirimli Oranda Konut Tesliminde İade Hesabına Dâhil Edilmeyecek Harcamalar
İndirimli oranda konut tesliminde zorunlu harcamalar nedeni ile ödenen KDV iadeye dâhil edilecek, örneğin bahçe düzenlemesi, havuz, çocuk parkı için yapılan harcamalar iade hesabına alınmayacaktır. Bunun gibi ankastre ürünlere ait KDV de iadeye konu edilmeyecektir. İndirimli oranda teslimde hesaplanan KDV’nin yüklenilen KDV’den yüksek olduğu dönemlerde aradaki fark yıllık iade talebi toplamından düşülecektir.
KDV İade Alacağı Üst Sınırı
KDV iade alacağında üst sınır bulunduğundan (istisna kapsamında satışlarda teslim bedelinin KDV genel oranına isabet eden kısmı, indirimli oranda teslimde teslim bedelinin % 17 veya % 10 unu aşan kısmı iade edilmeyeceğinden) yüklenilen KDV listesine ATİK’e ait KDV’den pay verirken bu hususun dikkate alınması gerekmektedir. (Aşan kısım için inceleme raporuna göre iade yapılabilir)
KDV iade alacaklarında iade üst sınırı bulunmaktadır. Bu sınır KDV hesaplanmadan yapılan satışlarda – ihracat, teşvikli yatırım malı satışı gibi – istisna kapsamında satışın genel KDV oranına isabet eden kısmıdır. KDV iade işlemlerinin dayanağını oluşturan (ve elektronik ortamda gönderilen listeler ile Gelir İdaresi Başkanlığında bulunun verilerin analiz edilmesi sureti ile oluşturulan) Katma Değer Vergisi İadesi Kontrol Raporunda GEK:05 (Genel Esas Kontrol) Segmentinde “Azami İade Edilebilecek Tutar” kontrolü yapılmaktadır. Azami iade edilebilecek tutar, % 1 KDV hesaplanarak yapılan indirimli oranda teslimde teslim bedelinin ( % 18- %1=) % 17si, % 8 KDV hesaplanarak yapılan indirimli oranda teslimde ise teslim bedelinin ( % 18- %8=) % 10’u olarak esas alınacaktır.
Örneğin 2021/ 2. Dönem “Uluslar Arası Taşımacılık İstisnası” nedeni ile KDV Kanununun 14 ve 32. Maddesi gereğince iade talebi bulunan ve istisna kapsamındaki teslimi 1.000.000.-TL olan mükellefin bu dönem talep edebileceği azami iade tutarı 180.000.-TL olmaktadır.
Stoklarda Yer Alan Mallar
Stoklarda yer alan mallar ile ilgili KDV iadeye konu edilemez. Katma Değer Vergisi iade alacağı işlemlerinde iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren Katma Değer Vergisinin iadesi esası benimsendiğinden, stoklarda yer alan mallar ile ilgili KDV iadeye konu edilemez. Bu durum genellikle imalatçı mükelleflerde ortaya çıkmaktadır. İmalatçılarda işçilik gibi KDV içermeyen maliyetler bulunduğundan, KDV iadesine ilişkin yüklenilen KDV listesi oluşturulurken azami iade tutarına ulaşmak işin, henüz imalata alınmayan stoklarda bulunan mallara ait KDV de yüklenilen KDV listesine dahil edilebilmektedir. Veya imalatçı ihracatçının ihracat teslimi yanında yurt içi tesliminin de bulunması halinde, bünyeye giren KDV hesaplanırken yurt içi teslime isabet eden kısım bünyeye giren KDV olarak dikkate alınabilmektedir.
Hizmetlerimizi Keşfedin
Yüklenilen KDV Listesi ile Satış Faturası Listesi Uyumu
Yüklenilen KDV listesi ile satış faturası listesi miktar olarak uyumlu olmalıdır. İhracatçı imalatçı ise, ihraç edilen ürünün imalatında kullanılabilecek miktarda alıma ait KDV yüklenilen listesine alınmalıdır. İhracatçı tedarikçi ise, yüklenilen KDV listesindeki mal miktarı ile satış faturaları listesindeki mal miktarı uyumlu olmalıdır. İade talep eden mükelleflerin elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına gönderdikleri listelerden biri de satış faturası listesidir. Satış faturası listesi, iade kapsamındaki işlemin belge bazında detaylı dökümünün yapıldığı listedir.
Örneğin ihracat işleminde, ihraç edilen malın cinsi ve miktarı satış faturası listesinde yer almaktadır. Yüklenilen KDV listesi oluşturulurken, satış faturası listesindeki cins ve miktar uyumuna dikkat edilmelidir. Makine imal ederek ihraç eden mükellef, ihraç ettiği makinenin imalatında kullanabileceği miktarda sac alımına karşılık gelen sac alışına ait KDV’yi bünyeye giren KDV olarak almalıdır. Tedarikçi ihracatçıda ise, bir fatura ile 100 birim mal alınmış ancak bunun 30 birimi ihraç edilmiş ise, 30 birim alışa isabet eden KDV bünyeye giren KDV olarak dikkate alınmalıdır. Bunun gibi indirimli oranda konut tesliminden dolayı KDV iade talebi bulunan mükellefin, indirimli oranda teslim ettiği konut ile, yüklenilen KDV listesinde bulunan hazır beton, demir vb. malzemelerin uyumlu olması gerekmektedir. 10 adet konut teslimi nedeni ile indirimli oranda iade talebi bulunan mükellefin yüklenilen KDV listesinde bulunan kapı, asansör vb. alıma ait bedellerin de daire sayısı ile mutabakatı sağlanmış olmalıdır.
Önceki Dönemlerde İndirime Konu Edilmiş Olma
İadesi istenen KDV önceki dönemlerde indirime konu edilmiş olmamalıdır. Yüklenilen KDV listesine önceki dönemlere ait KDV alındığında, faturanın ait olduğu dönemden itibaren KDV beyanlarında ödeme çıkmamış olması (veya yeteri kadar devir KDV olması) gerekmektedir. Faturanın indirime konu edildiği dönemden itibaren ödenecek KDV çıkmış olması halinde, KDV indirimle yok edilmiş olacağından iadesi istenemez. Katma Değer Vergisi iadesinde, iade kapsamındaki işlem ile ilgili indirilemeyen verginin iadesi söz konusudur. İmalatçılarda imalat süreci birkaç ayı alabilmekte veya stoklarda bulunan hammadde ile imalat yapılabilmektedir. Ancak mükelleflerin yüklenilen KDV listesine alınan fatura tarihinden itibaren KDV beyanlarında ödenecek KDV çıkmış olması durumunda, bu durum iade kapsamındaki işlem ile ilgili söz konusu KDV’nin önceki dönemlerde indirim yolu ile giderildiği anlamına gelmektedir.
Örnek: A Mükellefi 2021/12. Döneme ait ihracat istisnasından kaynaklanan 100.000.-TL KDV iade talebinde bulunmuştur. Yüklenilen KDV listesinde bulunan bünyeye giren KDV’nin dönemler itibarı ile dağılımı ile, ilgili dönemler KDV beyanında ödenecek/ devreden KDV bilgileri aşağıda alınmıştır.
Dönem | Bünyeye Gi̇ren Kdv Tutari | Ödenecek KDV | Sonraki Döneme Devreden KDV |
2021/8 | 10.000 | 0 | 150.000 |
2021/9 | 30.000 | 0 | 80.000 |
2021/10 | 45.000 | 0 | 100.000 |
2021/11 | 50.000 | 30.000 | 0 |
2021/12 | 50.000 | 0 | 50.000 |
İade talep eden mükellefin 2021/11. Dönem KDV beyanında ödenecek KDV çıktığından, 2021/11. Dönem ve önceki dönemler ile ilgili yüklenilen KDV listesine alınan tutarlar indirim ile yok edilmiş olmaktadır. Bu nedenle bünyeye giren KDV’nin iade hesabına alınabilecek kısmı 50.000.-TL olmaktadır. Diğer bir deyişle azami iade tutarı 50.000.-TL dir.
İlginizi çekebilecek diğer içerikler:
E-BÜLTEN
Yurt dışı yatırım ve vergi konulu içeriklerimizden haberdar olmak için kaydolun!
İlgili Yazılar
- MHRPartner
- 21 Mayıs 2022
Tam Tasdik Denetimleri İçin Kapsamlı Sirküler
Kategori: Sirküler Konu : Tam Tasdik Denetimleri İçin Kapsamlı Sirküler Tarih : 21.05. ..
- MHRPartner
- 1 Aralık 2021
Bir Şirkette Neden İç Denetim Sistemi Olmalı?
Yazar: Osman Çatak | Danışman Uluslararası İç Denetim Enstitüsü (IIA) tanımına göre ..