Yabancıların Türkiye’de Limited Şirket Kurması – Şube Açması

Mehmet Akif Özmen | Yeminli Mali Müşavir | Kurucu, CEO

Türkiye’de şirket kurmak, yabancı yatırımcılar için hem stratejik bir adım hem de geniş bir pazarın kapılarını açan önemli bir süreçtir. Türkiye, dinamik ekonomisi, genç ve eğitimli nüfusu, gelişen altyapısı ve stratejik coğrafi konumu ile yatırımcılar için cazip bir destinasyon sunmaktadır. Bu süreçte, yabancı yatırımcıların Türkiye’de bir limited şirket kurabilmesi veya bir şube açabilmesi için belirli yasal ve idari prosedürleri takip etmesi gerekmektedir.

Bu makalede, Türkiye’de en çok tercih edilen şirket türü olan “limited şirket kurma” veya şube açma süreciyle ilgili yabancı yatırımcılar için geçerli olan kurallar detaylandırılmaktadır.

Yabancı Yatırımcıların Türkiye’de Limited Şirket Kurması

Yabancı (yani Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan) gerçek ve tüzel kişiler  Türkiye’de limited şirketler kurabilir ve bu şirketlerde yönetim kurulu üyesi olabilirler. Yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’de şirket kurması, yerli yatırımcılarla aynı kurallara tabidir

Limited şirketin toplam ödenmiş sermayesi en az 50.000 TL (Elli bin Türk Lirası) olmalı ve limited şirket için en az 1 (bir) hissedar bulunmalıdır.

Esas sermaye paylarının itibarî değerleri en az yirmi beş Türk Lirası veya katları olarak belirlenebilir. Nakdi olarak getirilen sermayenin tamamının şirketin tescilinden sonraki yirmi dört ay içinde ödenmesi mümkündür. Ödeme takvimi şirket sözleşmesinde düzenlenebileceği gibi müdürler tarafından da belirlenebilir.

Limited Şirketin Yabancı Ortakları ve Yabancı Yöneticileri İçin Türk Vergi Kimlik Numarası Alınması

Limited bir şirketin kurulması ve ana sözleşmesinin hazırlanması, Merkezi Kayıt Sistemi (“MERSİS”) aracılığıyla gerçekleştirilir. Kullanıcılar, MERSİS’in internet adresi (https://mersis.gtb.gov.tr) üzerinden ücretsiz üyelik oluşturarak, şirket kuruluş sürecini başlatırlar. Bu sistemde, Türk hissedarlar ve yöneticiler Türk Kimlik Numaraları ile tanımlanırken, yabancı gerçek veya tüzel kişiler Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numaraları ile tanımlanır. Yabancı gerçek veya tüzel kişiler için Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinilmeli ve bu numaralar MERSİS veri tabanına kaydedilmelidir. Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası bir vergi yükümlülüğünü tanımlamaz; ancak yabancı kişilerin devlet veri tabanına kaydedilmesine ve resmi işlemler yapmasına olanak tanır.

Potansiyel Vergi Kimlik Numarası Almak İçin Gerekli Belgeler

Potansiyel vergi kimlik numarası almak için gerekli belgeler aşağıda listelenmektedir:

i. Yabancı tüzel kişinin ticaret sicil özeti (şirketin sermayesini, adresini ve yetkili imza yetkilisini belirten ticaret sicil belgesi) olmalıdır. Bu belgenin yurt dışındaki ülkede noter tasdikli ve apostilli olması gerekir.

ii. Vekaletname, vekilin Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinmesini özel olarak yetkilendirir. Bu belgelerin yurt dışındaki ilgili ülkede noter tasdikli ve apostilli olması gerekmektedir.

iii. Potansiyel vergi kimlik numarası edinilecek yabancı şirketin yasal temsilcisi / yetkili kişisi de bir Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarasına sahip olmalıdır. Yabancı gerçek kişiler için Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinmenin iki yolu vardır.

İlk yöntem, gerekli bilgileri girerek çevrimiçi olarak Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinmektir. Yabancı gerçek kişi daha önce Türkiye Cumhuriyeti sınırlarına pasaportla girmişse, gerekli bilgiler otomatik olarak emniyet müdürlüğünün sisteminden alınır ve vergi kimlik numarası, pasaport numarası, ebeveyn adları, doğum yeri, telefon numarası ve adres gibi bilgileri girerek kolayca elde edilebilir.

Online olarak alınamaması durumunda, yabancı gerçek kişi adına Türk Vergi Kimlik Numarası almak için bir vekaletname ve pasaportun bir kopyası gereklidir. Her iki belge de noter onaylı olmalı ve yurt dışında apostillenmiş olmalıdır.

iv. Yabancı tüzel kişi ve yasal temsilcisi için bir Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinilmesinin ardından, bu kayıtlar MERSİS sistemine eklenecektir.

Bu aşama için gerekli belgeler ve bilgiler:

  • Türkiye’de şirket kurmaya ilişkin vekaletname ve Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası – yurt dışında ilgili ülkede noter tasdikli ve apostilli.

  • Ticaret sicil özeti – yurt dışında ilgili ülkede noter tasdikli ve apostilli.

  • Yurt dışındaki şirketin temsilcisi için çevrimiçi olarak Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinme girişimi yapılacaktır. Bu yöntemi takip etmek için temsilcinin pasaportunun taranmış bir kopyasına, ebeveynlerinin adlarına, doğum yerlerine, telefon numaralarına ve adres bilgilerine ihtiyaç duyulacaktır.

  • Yurt dışı şirketteki temsilcinin çevrimiçi olarak Türk Potansiyel Vergi Kimlik Numarası edinmesi mümkün değilse, noter tasdikli ve apostilli vekaletname taslağı sağlanacaktır. Ayrıca temsilcinin pasaportunun da noter tasdikli ve apostilli olması gerekmektedir.

Hizmetlerimizi Keşfedin

Yurt Dışında
Şirket Kurmak

Almanya, İngiltere, Hollanda,
Belçika'da şirketiniz olsun

Online Yurt Dışı
Yatırım Danışmanı

Küresel pazarların fırsatlarını
uzmanından öğrenin!

KDV İade
Hizmeti

10 yılda 200'den fazla müşteri ve
1000'den fazla iade raporu

Tam Tasdik
Denetimi

Tam tasdik denetimden daha ötesi
Risk odaklı vergi planlaması

Online Vergi
Danışmanı

Uzmanımız bir tık ilerinizde!
Vergisel avantajları keşfedin!

Limited Şirketin Ana Sözleşmesinin Merkezi Kayıt Sisteminde (MERSİS) Hazırlanması

Limited Şirketin ana sözleşmesi aşağıdaki maddeleri ve bilgileri içermelidir.

  • Limited Şirketin Kurucuları (Hissedarları)
  • Limited Şirketin Unvanı (Ticari Adı)

Not: Ticaret unvanı belirledikten sonra benzerlik tespiti yapılacaktır. Ticaret unvanındaki “Türk”, “Türkiye”, “Milli” ve “Cumhuriyet” ifadelerinin kullanılması Cumhurbaşkanı Kararı gerektirir.

  • Limited Şirketin Amaçları ve Faaliyet Alanları
  • Genel Merkezlerin Tescili

Not: Yeni kurulan şirket, kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra kira sözleşmesine taraf olmalıdır. Ancak, kuruluş aşamasında kiralanacak mülkün adresinin belirtilmesi yeterlidir.

  • Limited Şirketin Sermayesi
  • Limited Şirketin Müdürü / Müdürlerinin Atanması
  • Ticaret Sicilinin Huzurunda Ana Sözleşmenin İmzalanması
  • Kuruluşun Tamamlanması ve Kuruluşun Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde İlanı

 

Yabancı Ortaklı Şirket Kurulması İzne Tabi Olan Şirket Türleri

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda, yabancı kişilerin Türk Ticaret Kanunu’nda bulunan her şirket türünü kurabilecekleri ifade edilmiştir. Buna karşın, yabancı ortaklı şirket kurulacaksa, tüm gerekli süreçlerin yanında bazı şirket türlerinde Ticaret Bakanlığından izin alınması gerekmektedir. Bu kapsamda yabancı ortaklı şirket kurulması izne tabi olan şirket türleri şunlardır:

  • Bankalar, 
  • Finansal kiralama şirketleri, 
  • Faktoring şirketleri,
  • Tüketici finansmanı ve kart hizmetleri şirketleri, varlık yönetim şirketleri, sigorta şirketleri, 
  • Anonim şirket şeklinde kurulan holdingler, 
  • Döviz büfesi işleten şirketler, 
  • Umumi mağazacılıkla uğraşan şirketler, 
  • Tarım ürünleri lisanslı depoculuk şirketleri, 
  • Ürün ihtisas borsası şirketleri,
  • Bağımsız denetim şirketleri, 
  • Gözetim şirketleri, 
  • Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri,
  • 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na tâbi şirketler,
  • Serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşları,

Okuma Tavsiyesi

Türkiye’de iş yapacak, şirket kuracak yabancı yatırımcılar veya çalışacak kişiler için rehber niteliğinde bir makale: Türk İş Kültürü

 

Yabancı Yatırımcıların Türkiye’de Şube Açması

Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri, kendi ülkelerinin kanunlarının ticaret unvanına ilişkin hükümleri saklı kalmak şartıyla, yerli ticari işletmeler gibi tescil olunur. Bu şubeler için yerleşim yeri Türkiye’de bulunan tam yetkili bir ticari temsilci atanır. Ticari işletmenin birden çok şubesi varsa, ilk şubenin tescilinden sonra açılacak şubeler yerli ticari işletmelerin şubeleri gibi tescil olunur.

Şube Tescili İçin Gereken Belgeler

Yabancı bir şirketin Türkiye’de şubesini tescil ettirmek için ilgili ticaret sicili müdürlüğüne sunulması gereken belgeler şunlardır:

  • Şirket merkezinin bulunduğu kaynak ülke hukukunun, şube açacak işletme için tescilde aradığı şartların yerine getirildiğini ve şubenin tescili için ibrazı gerekli olan belgeleri gösteren yetkili makamdan alınmış yazı ve bir nüsha Türkçe çevirisi

  • Kaynak ülkede şubenin tescili için ibraz gerekli tüm belgeler


Not: Tüzel kişinin yabancı uyruklu olması hâlinde, bu kararın şirketin tabii bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre onaylanmış ve bunların noter onaylı Türkçe çevirilerinin yaptırılmış olması gereklidir.

  • Şirketin güncel sicil kayıtlarını içeren belgenin ve şirket sözleşmesinin onaylı birer örneği ile birer nüsha Türkçe çevirisi

  • Şirketin yetkili organının şube açma ve şubeye Türkiye’de yerleşik tam yetkili temsilci atanmasına ilişkin kararının aslı ve bir nüsha Türkçe çevirisi

  • Şirketin ticaret unvanı, türü, işletme konusu, sermayesinin türü ve tutarı, kuruluş tarihi, sicil numarası, tabi olduğu hukuk, Avrupa Birliği üyesi olup olmadığı, internet sitesi, şubenin unvanı ve şubeye ayrılmış sermaye tutarı, şubeyi mahkemeler dâhil, özel kuruluşlar ve kamu kurum ve kuruluşları nezdinde tam yetkili olarak temsil edecek kişi veya kişilerin adı ve soyadı, kimlik numarası ve yerleşim yeri ile şubenin adresini içeren merkezin yetkilileri tarafından imzalanmış beyannamenin aslı ve bir nüsha Türkçe çevirisi.

  • Şube açma kararında, Türkiye’deki şubeyi mahkemeler dâhil, özel kuruluşlar ve kamu kurum ve kuruluşları nezdinde tam yetkili olarak temsil edecek kişi veya kişiler ile bunlara verilen yetki belirtilmemiş ise bu konulara ilişkin düzenlenen vekaletnamenin aslı ve bir nüsha Türkçe çevirisi

  • Şubeyi temsil edecek kişilerin imza beyanları

  • Açılması Ticaret Bakanlığı veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olan şubeler için bu izin veya uygun görüş yazısı

  • Tüzel kişinin müdürlüğe seçilmesi hâlinde, müdür olarak seçilen tüzel kişi ile birlikte tüzel kişi adına hareket edecek ve müdür olarak seçilen tüzel kişi tarafından belirlenen gerçek kişinin; adı-soyadı, adresi, uyruğu ve T.C. kimlik numarasını (yabancı uyruklularda vergi kimlik numarasını veya yabancılara mahsus kimlik numarasını) içerecek şekilde alınmış tüzel kişi müdürün yetkili organ kararınınnoter onaylı sureti (Ticaret Sicili Yönetmeliği m. 90/1-ç).

  • Tüzel kişi tarafından belirlenen gerçek kişi temsilcinin yabancı uyruklu ve Türkiye’de ikamet ediyor olması hâlinde ise, ikamet tezkeresi ve Türkçe tercümesi noter onaylı pasaport sureti.

  • Müdürün / ortağın yabancı uyruklu tüzel kişi olması hâlinde tüzel kişinin güncel sicil kayıtlarını içeren belge.


Bu belgenin, şirketin tabii bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş ve noter onaylı Türkçe çevirisinin de yaptırılmış olması gerekir (Ticaret Sicili Yönetmeliği m. 32/2).

  • Yabancı uyruklu tüzel kişi ortak / tüzel kişi yetkili var ise şirket sözleşmesinde vergi kimlik numarası belirtilmelidir.