Takım çalışması: Türk iş kültüründe, takım çalışması, işbirliği ve yardımlaşma gibi değerler sıklıkla vurgulanır. Türkler organizasyon kabiliyeti ve kısa sürede birçok kaynağı mobilize etme yeteneği güçlü olan bir topluluktur. Esneklik ve zor koşullara uyum sağlama konusunda yetenekleri oldukça gelişmiştir. Hızlı karar verip hızlı sonuç alırlar. Lider odaklıdırlar ve güçlü bir bireysellik toplumun genelinde göze çarpmaz. Türk iş dünyasında kriz yönetimi, zor koşullarla başa çıkmak ve esneklik son derece gelişmiştir. Bunun yanında uzun vadeli plan yapma kültürü ise zayıftır. Ayrıca, kurallara uyum sağlamakta zorlandıkları görülür.

Ortaklık: Türk iş dünyasında, özellikle yabancı yatırımcıların iş yapmak için yerel firmalarla ortaklık kurmaları önerilir. Yerel bir ortak, Türk iş kültürünü daha iyi anlayabilir ve yabancı yatırımcıların Türk iş dünyasında yer edinmelerine yardımcı olabilir. Bunun yanında Türklerle ortaklık yapmanın kendine özgü zorlukları vardır. Ortaklık kültürü, birlikte başarma ve paylaşma kültürü çok güçlü değildir. Zaman zaman duygular akılcılığın önüne geçer. Kısa vadeli kazanımları önemserler ve maliyet odaklı düşünme yer yer baskın çıkar. Performans odaklı düşünce sonradan gelir. Bu durumu tüm iş insanları için genelleyemeyiz ancak ortak iş yapma konusunda Türkiye’de yaşayan birçok iş girişimcinin başarısız hikayesi vardır.

İş – yaşam dengesi: Türk iş kültüründe, işyeri ve özel hayat arasında ayrım o kadar net değildir. Bazı işverenler örtük olarak çalışandan daha fazlasını talep edebilir. Fakat son zamanlarda iş yaşam dengesi talebi çok güçlü bir şekilde çalışanlar tarafından dile getirilmeye başlanmıştır. Z ve milenyum kuşağı ve dijital çağın imkanları Türk iş kültürünü değişime zorlamaktadır.

Ayrıca, Türk iş kültürü, özverili çalışmaya dayanır. İş adamları, yoğun çalışma saatleri ve işlerini mümkün olan en iyi şekilde yapmak için büyük bir çaba sarf ederler.

Çalışma Saatleri: Türkiye’de genelde hafta içi pazartesi – Cuma günleri 9:00 -18:00 saatleri arasında haftalık maksimum 45 saat çalışılır. Öğle yemeği çok yaygın bir uygulamadır. Bazı işyerleri öğle yemeğini kendi iş yerinde çalışanlara sunar.

Cuma günleri erkeklerin çoğu Cuma namazına gider. Yine nüfusun yarısından fazlası Ramazan ayında 1 ay boyunca oruç tutar. Günde 5 vakit namaz kılanların oranı az değildir. Ramazan ve Kurban Bayramı günleri (sırasıyla 3 ve 4 gün) resmi tatildir. Tüm bu dini pratiklerin iş yaşamına ve iş kültürüne yansımaları vardır.

Covid sonrasında yazılımcılar ve çağrı merkezi çalışanları arasında uzaktan çalışma kültürü yaygınlaşmaya başladı. Bazı büyük holdingler bu mesleklerin dışındakiler için de uzaktan ve hibrit çalışma modellerine geçtiler.

Özel Günler: Türkiye’de resmi günler, dini bayramlar ve özel günler halk tarafından coşkuyla kutlanır. Tebrikleşmek, sosyal medyada ve özel Whatsapp gruplarında içerik paylaşmak çok yaygındır. Dini Bayramlarda akraba ve mezar ziyaretleri yapılır. Bazı iş yerlerinde toplu halde bayramlaşma törenleri düzenlenir. Bayram ziyaretlerinde lokum, çikolata, baklava gibi hediyeler götürülür. Dini bayramlarda ve özel günlerde hediyeleşmek takdir ve teşvik görür. Özel günlerde hem iş dünyasında hem de sosyal hayatta coşku, neşe ve sıcak etkileşimler zirve yapar.

Kaynaklar:

Küreselleşme Sürecinde Türk İş Kültüründe Yaşanan Dönüşümün Boyutları

Türk İş Kültürü- Zafer Parlar